ארכיון יומי: 24 ביוני 2016


Histoire des juifs de Safi-Brahim Kredya

1.2. Les sultans étaient convaincus de l'habileté des juifs et de leur sagacité dans les affaires commer­ciales, dans les finances et dans les négociations avec les étrangers. Ainsi, ils leur faisaient particulièrement confiance pour des missions commerciales et diplo­matiques en Europe. Le sultan Sidi Mohammed s'appuya sur leurs compétences pour animer et faire réussir sa politique commerciale, soit en les introdui­sant dans le service des négociants étrangers, soit par le système de « commerçants du roi" ». Il les nomma également, comme son fils le sultan Moulay Abderrahman, consuls en Europe, chargés des missions diplomatiques difficiles.

         Les « commerçants du roi » (« Tujjar Al-Sultan ») est une expression qualifiant une élite de grands négociants juifs et les juifs fortunés qui avaient un contact direct avec le Makhzen central et aussi avec le Sultan. Cette élite bénéficiait d'avantages écono­miques divers, dont l'exonération des impôts de capitation, l'exclusivité dans l'importation et dans l'exportation de certaines marchandises, l'octroi de prêts sans intérêts accordés par le Trésor public pour le commerce extérieur, des facilités dans le rembour­sement des crédits et dans le paiement des arriérés des droits de douane… En contrepartie, le Makhzen les chargeait de développer le commerce extérieur et d'en élargir les horizons, ce qui augmen­tait les recettes des douanes et des autres impôts. Les familles Sombil de Safi et Corcos de Marrakech, Aflalou d'Agadir et Ben Soussan de Rabat (« commerçants du roi ») se sont illustrées sous le règne de Sidi Mohammed Ben Abdellah.

En considération de leurs services, ils accordaient à certains d'entre eux des dahirs d'honneur et de respectabilité et les exemptaient de toutes les taxes et de tous les impôts.

.- Les commerçants et les consuls étrangers préféraient traiter avec les juifs marocains dans leurs affaires commerciales et dans le domaine diplomatique, pour les raisons suivantes :

  1. Le désir des étrangers de profiter des compé­tences des juifs dans le commerce et le courtage et de les utiliser pour élargir leurs activités commerciales dans les régions du pays, eu égard à leur connaissan­ce précise et détaillée des lieux de vie de la population marocaine et à leur facilité d'accès à toutes les contrées – que ce soient les campagnes, la montagne ou le désert -, pouvant pénétrer dans toutes les agglomérations, proches ou lointaines, sans se préoccuper des obstacles naturels.
  2. De nombreux négociants juifs, par leur solide et vieille expérience dans les affaires d'importation et d'exportation, étaient considérés par les commer­çants étrangers comme de véritables concurrents qui pouvaient leur nuire, et « il convenait de s'en approcher et de les associer à leurs commerces ».
  3. De nombreux juifs marocains, en plus de parler la langue nationale, l'arabe et les dialectes amazighs, connaissaient quelques langues européennes comme le français et l'espagnol. Bien plus, le seul fait de connaître « quelques mots des langues européennes» suffisait pour que les consulats et les commerçants les engagent en qualité d'interprètes, de courtiers, et même de représentants consulaires dans les ports.
  4. Certains des négociants juifs importants et riches entretenaient des rapports étroits et directs avec beaucoup de personnalités du pouvoir à l'échelon local ou central. De telles relations profitaient aux commerçants étrangers en aplanissant les difficultés qui pouvaient gêner leurs marchés ou freiner l'exten­sion de leur commerce.

3.־ De nombreux juifs marocains aspiraient à se placer sous le protectorat consulaire afin de réaliser des profits dans leurs affaires personnelles. On notera :

3.1. Le désir de certains juifs de profiter des richesses que les courtiers recevaient des maisons de commerce, et des négociants qui leur accordaient leur protection pour acheter des marchandises maro­caines et pour s'acquitter des droits d'exportation. Les juifs s'excusaient au moment de régler les droits de douane et demandaient des délais supplémen­taires pour le paiement, ce que le Makhzen acceptait. Ils investissaient les sommes qu'ils conservaient dans leurs affaires commerciales ou dans leurs pratiques usurières.

3.2. La tentative de certains juifs, surtout les plus riches, d'échapper aux taxes que le Makhzen leur imposait. Plus même, une partie de ces Marocains réussit à se débarrasser définitivement de l'autorité du Makhzen et de ses conséquences juridiques et financières, après s'être rendus et avoir séjourné quelque temps dans l'un des pays d'Europe, et en en obtenant la nationalité. Ils retournaient ensuite dans leur patrie, libérés de ses lois et de ses devoirs, jouissant des mêmes droits que les étrangers en consi­dération, respect et avantages. Cela au préjudice du reste de leurs frères marocains, musulmans et juifs.

قصيدة الكاوي نظم الشيخ بوعزة الدريبكي

قصيدة الكاوي    

   نظم الشيخ بوعزة الدريبكي                                   مبيت ثنائي   

                                                                                                           القسم الأول 

أنـَا الكـَاوي بـْكـَيْ مَخـْفي جَرْحِي فـَالذَّاتْ ما بـْرَى لِي
بـَعـْدْ لاّ كـْويتْ وَبـْريتْ جـْراحِي طـَالـُو

يـَحـْياوْ حـَتـَّى يْهـَوْلـُوني وَنـْعـُودْ نـْسَاهـَرْ اللـّْيـَالـِي
جْراحْ البِينْ وَالهـْوَى وَالهَجْرَا لا زَالـُو

اجْراحْ الـْهِيجْ وُ الغـْرامْ وُغيوانْ الشَّاطـْنـَاتْ بَالي
هَادُو مَنْ غِيرْ شَكّْ زَادُو لـَلـْقـَلـْبْ اهْوالـُو

بـِهُمْ مَشـْطـُونْ كيفْ رادْ وقدّرْ نَعْمْ الغْني العـَالـِي
السَّابَقْ لـِي انـْصَرّْفـُو وَالوَعْدْ بْمِجَالـُو

لا زَلـْتْ مْلازْمْ الصَّبَرْ صَبْري صَبـْرْ العيسْ فـَاللـْيَالي
ارْفـَدْتْ حْمُولْ الهْوَى وَتـْكـًََدَّرْتْ حْمَالـُو

عَذْرونِي يَا اهْلـِي وُلاشْ تـْلـُومُونِي هَكـْذَا فـْحَالِي
سِيرُو خَليوْ كـُلّْ حَالْ يْسيرْ عـْلى حَالـُو

                                                                                                القسم الثاني
لاشْ تـْلـُومُو هَكـْذا فـْحَالي وانـَا بكـًْرَايْحي نْلالي
شـَاكي بـَاكي مَنْ هْمُومْ قـْلـِبي واهْوالـُو

تـَارَا مُولْ الغـْرامْ تـَايَهْ تـَارا حَالـُو يْعُودْ سَالي
تـَارا يَبْقـْى هْميمْ هَايَمْ لا مَا  يَزْهَا لـُو

الغْرَامْ امْصِيبْتـُو امْصِيبَا اًصْغَى يَا لايْمِي اصْغَى لِي
الغْرَامْ اصْعِيبْ سَوَّلْ اَمـَّالِيهْ اللـِّي جـَالـُو

الـَغْرامْ طَوَّعْ السْلاطـَنْ لاسِيَّمَا اللـِّي بْحَالي
ديمَا غـَيْظـَانْ عَلْ العـَاشـَقْ مَا كَيَرْتـََا لـُو

طوَّعْ كِسْرى عْلـَى نـْصَالـُو وَمَا قـَاسَى مْعَ لـَهْلالـِي
وُمْطـَوَّعْ سيفْ وُالـْغـْلامْ الـْعَبْسي وَامْثـَالـُو

عَذْرونِي يَا اهْلـِي وُلاشْ تـْلـُومُونِي هَكـْذَا فـْحَالِي
سِيرُو خَليوْ كـُلّْ حَالْ يْسيرْ عـْلى حَالـُو

                                                                                           القسم الثالث
البَعْضْ فـَالنـَّاسْ كَيْلـُومُو وِيزيدُو فِي امْلامْ حَالي
وُبَعْضْ النـَّاسْ كـَيْقـُولـُو هَذا عَمْدَا لـُو

هَذا حَالي مْعَ الهْوَى مَنْ صَغـْرِي مَوْلـُوعْ بَالغـْوَالي
اتـْرَوَّعْ سَاكـْني وَنـْطـَقْ مَنْ غيرْ اسْوالـُو

وِلـَى نَجْبَرْ هَلْ الفـَنّْ بْحالِي يَسْتـَحْسْنـُو اقـْوَالي
يَبْكيوْ عْلـَى ابْكـَايْ نـَاسْ الغيوَانْ يْسَالـُو

وِلـَى نَجْبَرَ هَلْ اللـُّومْ يْلـُومُو وِيبَطـْلـُو اشـْغـَالي
ويقـُولـُو يَا لـْطيفْ رَاهْ تـْقـَوَّى تـَخـْلالـُو

لامُوني فِي افـْعَايـْلي وفـَْعَلـْهُمْ عَدَّا عْلـَى افـْعَالي
لـَكِنْ غْدَا كـُلـّْهَا يَتـْحَاسَبْ بَفـْعَالـُو

عَذْرونِي يَا اهْلـِي وُلاشْ تـْلـُومُونِي هَكـْذَا فـْحَالِي
سِيرُو خَليوْ كـُلّْ حَالْ يْسيرْ عـْلى حَالـُو

                                                                                              القسم الرابع
كـَمَّنْ وَاحَدْ لـَمْني وُمْكـَثـَّرْ عَجْبي مْعَ اسْآلي
يَدْوي فـِيَّا كَيْخـَفـَّفْ ذَنـْبي بَاقـْوالـُو

عَارَفْ تـَحْقيقْ سيرْتي مَا نَبْغـَضْ انـْسَانْ مَا نـْبَالي
ما نشْتـَمّْ حَدْ ما نـْغـَتـْبُو وَلا نـَصْغـَى لـُو

قـَابَضْ وَقْرِي وُكـَنـْسَاعَفْ لـَغـْرامْ اللـِّي في ادْخـَالي
انـْخـَمَّمْ في حْكـَايْتـُو واشْ يْكـُونْ فـْصَالـُو

لـُولـَى لـَغـْرامْ مَا نْخـَمَّمْ وَلا نـَسْهَى عْلـَى اشـْغـَالي
يَبْلي مَنْ لامْ فيهْ وِيجَرَّبْ مَا يَجْرَى لـُو

    ايْذُوقْ الحُبّْ غيرْ مَرَّا وُلا يَجْبَرْ ليهْ وَالي
ايْذُوقْ اغـْصَايْصُو وسَمُّو وَجْرَاحْ نـْكـَالـُو

عَذْرونِي يَا اهْلـِي وُلاشْ تـْلـُومُونِي هَكـْذَا فـْحَالِي
سِيرُو خَليوْ كـُلّْ حَالْ يْسيرْ عـْلى حَالـُو

                                                                                                          القسم الخامس
مَا يَعْذَرْ غيرْ مَنْ كـْوَى وَتْزَلـَّعْ كيفـِي مَنْ الغـْوالي
بَنـْجالْ اللـِّي بْحُبـّْهُمْ كـَاوِي عَمْدَالـُو

مَلـْكـُوني بَالبْهَا لاحُو ليـَّا جَفـْني عَلْ المَالي
مَلـْكـُوني يَا هْلِي بْحُسَنْ الخَدّْ مْعَ خَالـُو

هُمَا هُمَا اللـِّي سْبَابْ هْوَايَا هُمَا دْوَا عْلالي
هُمَا هُمَا يَاكْ لـَعْشيقْ عْليهْ يْسَالـُو

هُمَا هُمَا رَاحْتي فـَالدَّنـْيَا هُمَا رَاسْ مَالي
هُمَا هُمَا خـْديمْ لِهُمْ فـَاشْ مَّا قـَالـُو

أرَى مَنْ لايْحَبْهُمْ وَريوَهْ لِيَّا وُيَا امْثـَالي
ايْجي حَتـَّى ايْفـِيدْني وُنـْفيدُو وَنـْسَالـُو

عَذْرونِي يَا اهْلـِي وُلاشْ تـْلـُومُونِي هَكـْذَا فـْحَالِي
سِيرُو خَليوْ كـُلّْ حَالْ يْسيرْ عـْلى حَالـُو

                                                                                                 القسم السادس
نَهّيتْ بْيَاتْ حُلـْتي بَسْلامِي مَا فـَاحْتْ الغْوالي
لـَرْخـَاخْ الفَنّْ حَقّْ دُهَاتْ العَلَمْ يْنَالـُو

طـَايَعْ لِهُمْ فِي زْمَانِي ولـْقَـَحْ غـُصْني زْيانْ حَالي
غَزْلي بـَرْضى هْمَامْ فَاسْ اتْصَفـَّا تـَخْبَالـُو

زَرْتـُو وُ رْويتْ مَنْ مْدَادُو وعْمَرْ جَبْحي وعَادْ مَالي
وكْمَلْ قـَصْدي فـَاشْ جَاني ذََيّْ اللـِّي قـَالـُو

يَا حفـَّاظي رْوَى عـْلِيَّ وَلـْغي لـَجْحُودْ لا تـْبَالي
اللـِّي جَحْدَكْ سيرْ خـَليهْ فـْقـَبْحْ فـْعَالـُو

بَيَّنْ اسْمي فِي احْرُوفْ أبَجَدْ يَا مَنْ صْغَى اقـْوالي
جُوجْ وُسَبْعينْ زيدْ سَبْعَا لـَلاسَمْ كـْمَالـُو

نَطـْلـَبْ مَنْ لايْنـَامْ مُولْ القُدْرَا مَنْ لا خـْفـَاهْ حَالي
يَعْفـُو عَنِّي ولا يْحَافينِي جَلّْ جَلالـُو

عَذْرونِي يَا اهْلـِي وُلاشْ تـْلـُومُونِي هَكـْذَا فـْحَالِي
سِيرُو خَليوْ كـُلّْ حَالْ يْسيرْ عـْلى حَالـُو

הירשם לבלוג באמצעות המייל

הזן את כתובת המייל שלך כדי להירשם לאתר ולקבל הודעות על פוסטים חדשים במייל.

הצטרפו ל 227 מנויים נוספים
יוני 2016
א ב ג ד ה ו ש
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
2627282930  

רשימת הנושאים באתר